Abstract: Soorten en constructies van tapijtgaren A tapijt garen is een textielvloerbedekking die he...
Soorten en constructies van tapijtgaren
A tapijt garen is een textielvloerbedekking die het vloeroppervlak van een kamer geheel of gedeeltelijk bedekt. Tapijten kunnen gemaakt zijn van natuurlijke of synthetische vezels en kunnen op vele manieren worden gemaakt. De twee belangrijkste kenmerken van tapijten zijn de gebruikte vezels en de manier waarop deze worden gemanipuleerd om de pool van het tapijt te creëren. Het type garen en de poolconstructie bepalen hoe het tapijt aanvoelt, hoe het eruit ziet en hoe goed het draagt.
Oorspronkelijk bedekten mensen hun vloeren met dierenhuiden of geweven gras- of rietmatten. Toen mensen leerden katoen en wol te spinnen, vervingen deze materialen de eerdere materialen. Rond 3000 voor Christus naaiden de oude Egyptenaren felgekleurde wollen stoffen op linnen, waardoor een soort tapijt ontstond dat op de vloer werd gelegd. Gedurende deze tijd begon het idee van tapijten als symbolen van kosmische concepten zich te ontwikkelen.
Moderne tapijten zijn over het algemeen gemaakt van verschillende garens: nylon, polyester, polypropyleen, acryl en wol. Elk van deze soorten vezels heeft verschillende eigenschappen en elk type wordt aangeboden in verschillende stijlen en constructies. Nylon, een inherent vlekbestendig en kleurvast materiaal, wordt veel gebruikt. Het kan in een breed scala aan kleuren worden geverfd en kan worden geproduceerd als stapel- of continufilament. Nylon is ook zeer duurzaam en produceert weinig statische elektriciteit. Het is verkrijgbaar in zowel in de massa geverfde als voorgeverfde vezels en kan worden ontwikkeld voor buitentoepassingen.
Het meest voorkomende tapijt is gemaakt met een synthetische vezel genaamd polypropyleen. Dit olefine is stijver dan nylon en is goedkoper. Het is ook relatief eenvoudig te verven en biedt een breed scala aan kleuren. Het is echter niet zo duurzaam als nylon of wol en heeft de neiging sneller mat te worden. Polypropyleen wordt zowel in de massa geverfd als voorgeverfd aangeboden. Het wordt meestal gebruikt in Berberstijlen met grote lus.
Tapijten kunnen machinaal worden geweven op massieve weefgetouwen, met de hand worden geknoopt (zoals bij oosterse tapijten), of worden geconstrueerd waarbij de pool in een geweven rug wordt geïnjecteerd. Machinaal geweven tapijten zoals Axminster en Wilton worden gemaakt door klossen van verschillende soorten tapijtgaren aan elkaar te weven. Dit proces zorgt voor een grote mate van decoratieve flexibiliteit.
De meeste tapijten worden na het tuften geverfd, maar het is mogelijk om het garen vóór het tuften te kleuren. Dit kan op een aantal manieren worden gedaan, waaronder het dwingen van de geverfde vezels door een onder druk staand vat dat wordt verwarmd. Andere methoden zijn onder meer het garen op formulieren leggen en het vervolgens bedrukken met een reeks stencils met patronen.
De garens die worden gebruikt om een tapijt te maken kunnen van een aantal natuurlijke of synthetische materialen zijn gemaakt, maar de belangrijkste factor is de manier waarop ze worden behandeld. De meest voorkomende behandelingen zijn bleken, merceriseren en spinnen. Door te bleken wordt een deel van de olie uit het garen verwijderd, waardoor het meer kleurstof kan opnemen. Dit verhoogt de kleurintensiteit en vermindert vervaging na verloop van tijd. Merceriseren geeft het garen glans en verbetert de sterkte.